Að vera karl eða kona

Grunnur okkar allra er kvenkynið. Einstaklingar með einungis einn X litning er ófrjó kona. Komi annar X litningur, þá verður einstaklingurinn frjó kona (XX). Ef að Y litningur bætist við X litning þá er kvengrunninum, eggjastokkum umbreytt yfir í eistu og til verður frjór karl (XY).

Þekkt er að hluta Y litnings vanti þannig að karleinkenni komi ekki fyllilega fram. Afbrigðilegur fjöldi litninga er algengasta örsök ruglings í náttúrunni frá hinu kvenlega að hinu karlmannlega, sem hefur bæði ytri og innri kynfæri karls.

Félagsfræðileg nálgun gæti verið á þeim nótum að það sé það mikill breytileiki í birtingu líffræðilegra einkenna kynferðis að skýr skipting í konur og karla standist ekki nánari skoðun. Að það séu til svo mörg dæmi um "millistig" að skiptingin í þessa hópa sé á vissan hátt úrelt.

Önnur nálgun er að hið líffræðilega kyn eigi að fylgja hinni félagslegu eða sálrænu upplifun á kynferði, hvort einstaklingurinn líti á sig sem konu eða karl. Skurðaðgerðir og hormónameðferð séu notuð til að breyta hinni líffræðilegu einkennum í samræmi við væntingar og sjálfsmynd.

Hlaupadrottningin Caster Semenya hefur án efa kynferði konu, hún er uppalin sem stelpa og upplifir sig sem konu. Málið snýst um líffræðilegan mun og hugsanlega yfirburði hennar í keppni vegna testesterón framleiðslu. En sterar hafa áhrif á vöðvasamsetningu og úthald hennar sem keppenda.

Ef að konur eiga að geta keppt innbirgðis á jafnréttisgrundvelli þá þarf að gera þá kröfu að þær hafi litningasamstæðuna XX, en líkur eru á að vinningshafinn í 800 m hlaupi á heimsmeistaramótinu í Berlín hafi afbrigðilegan fjölda kynlitninga, sennilega XXY.

Á sama tíma er þetta mál persónulegur harmleikur fyrir hinn unga hlaupara, sem að áreiðanlega mætti af fullum heilindum til keppni eins og hélt að málið snérist eingöngu um að gera sitt besta og sigra andstæðingana. Að mæta til leiks með þeim styrkleikum og vikleikum sem skaparinn úthlutaði.

Niðurbrotin og hætt að hlaupa

Athugasemdir

[Guðmundur Pálsson, 19.9.2009 kl. 01:22]

Má ég spyrja: Vlijum við svona "blendinga" á hlaupabrautina? Að helmingi konu og að helmingi mann eins og sérfræðingar segja. Vissulega er þessi hlaupari sérstakur í sinni röð ef maður rýnir í staðreindiir málsins.  Viljum við svona hlaupara?  Já eða nei? Svari nú hver fyrir sig.

Almenningur út í  hinum stóra heimi virðist svara nei. En ég spyr á móti af hverju ekki?  Af hverju ekki að ganga þá einu skrefinu lengra og láta karla og konur keppa saman? Östrógen keppa við testósterón. Er það ekki tímanna tákn?  Veit nokkur lengur hver er maður og hver er kona? Eða þurfum við sérfræðinga til að skera úr um þetta alvarlega ágreiningsefni.

Hafi einhver óyggjandi svar vinsamlegast látið vita!

[Sigurður Þorsteinsson, 19.9.2009 kl. 09:30]

Gunnlaugur, þetta er það besta sem ég hef séð skrifað um mál hlaupadrottningarinnar Caster Semenya. Skrifað af virðingu fyrir efninu, hlauparanum og og manneskjunni.

[Sigurður Þór Guðjónsson, 19.9.2009 kl. 13:41]

Mér finnst vera farið illa með þessa konu. Það finnst mér standa upp úr. Það er ekkert grín þegar manneskja er brotinn niður.

[Gunnlaugur B Ólafsson, 19.9.2009 kl. 21:52]

Guðmundur - Ég held að svarið sé nefnilega já og nei. Sennilega þarf að takmarka keppni í kvennaflokki við þá sem hafa XX litningagerð. Hinsvegar þarf að sýna Semenya tillitsemi þar sem mál hennar er einstakt. Það er trúlega ekki ástæða til að svipta hana meadalíunni af þessu heimsmeistaramóti (hefði verið annars eðlis hefði hún sett heimsmet í kvennaflokki). En sennilega þarf að setja skilyrði fyrir mót í framtíðinni.

Takk fyrir það Sigurður Þorsteins og ég vona líka Sigurður Þór að allt verði gert til að lágmarka hinn persónulega skaða sem hún hefur orðið fyrir.